Dr. Chantal Mathieu vertelde reeds dat er geen bewijs is dat mensen met type 1 diabetes meer gevoelig zouden zijn aan het virus dat Covid-19 veroorzaakt. Je bent hier als diabetespatiënt natuurlijk extra bezorgd over want je hoort diabetes ook altijd weer vernoemen in de pers.

Bedenkt alvast: in tijden van terreurdreiging of een pandemie is een gezonde dosis angst de beste raadgever. Met andere woorden, gevoelens van angst of zelfs paniek zijn allemaal NORMALE reacties in een ABNORMALE situatie.

Angst, wat is dat nu eigenlijk voor iets?

Een versnelde ademhaling, een verhoogde spierspanning maakten onze voorouders klaar om te vechten of te vluchten voor een bedreiging of een gevaarlijk beest. Beelden en cijfers in het nieuws, mondmaskers, de maatregelen in de supermarkt, lanceren in feite dezelfde mechanismen in ons brein. Hierdoor ga je opnieuw maar onbewust je spieren opspannen, zuchten of van schrik adem inhouden, je krijgt het benauwd, gaat zweten, krijgt hartkloppingen. Dat is angst. Een aantal van deze lichamelijke reacties kunnen erg lijken op een hypoglycemie. Check dan zeker even je glycemie zodat je dit kan uitsluiten. Deze reacties kunnen ook een aanwijzing zijn dat je aan het hyperventileren bent. Dit is echter onnodig en niet nuttig bij een tegenstander die je niet hoort of ziet. Denk je bovendien “ja lap, het virus heeft me te pakken” dan riskeer je zelfs een paniekaanval.

Uit onderzoek weten we dat stress een negatieve impact kan hebben op glycemieregeling. Een verhoogd stressniveau zorgt voor meer stresshormoon, cortisol, wat je glycemie kan doen stijgen. Dat heb je zeker al in andere omstandigheden opgemerkt.

Wat kan je zoal doen om je stressniveau te doen dalen?

Er zijn een aantal basisregels die voor iedereen gelden om te zorgen voor een zo goed mogelijke psychologische gezondheid. Laat ons het  “psychologische hygiëne” noemen, net zoals we ook aandacht moeten hebben voor bijvoorbeeld handhygiëne.

1. Blijf bewegen: ga alleen wandelen, lopen of fietsen, het kan ook met iemand van je gezin of met één vriend zolang je de regels van social distancing respecteert. Verplaats je niet met de wagen, maar blijf in je eigen buurt. Ga je wel op pad, zorg voor je materiaal en voor bevoorrading wanneer je een hypo zou hebben onderweg. Er zijn ook andere alternatieven voor beweging: op het internet circuleren leuke fitness of dans instructievideo’s. Beweging kan ervoor zorgen dat je algemene stressniveau daalt, wat een gunstig effect kan hebben op je glycemieregeling.
2. Structuur houden: zorg voor structuur in je dag- en nachtritme, zorg voor routine-activiteiten die rust en veiligheid brengen. Structuur is ook erg belangrijk om de structuur van maaltijden en glycemie opvolging te kunnen behouden. Zit je in isolatie en/of technisch werkloos? Probeer je dag echt in vaste blokken te structureren. Zijn er kinderen thuis die niet naar school kunnen? Ook voor hen is een structuur heel erg belangrijk.
3. Neem vitamine S: blijf in contact met anderen. Bel en videochat met je dierbaren. Geschreven contact kan ook, maar zorg af en toe voor een telefoon of videogesprek, dit voelt meer aan als echt contact. Blijf dus in verbinding, sociale vitamine, praat over je gevoelens en zoek steun. Dit is een betere afleiding dan toevlucht zoeken in medicatie of alcohol. Wanneer je vragen hebt rond diabetes kan je ook altijd jouw diabetesteam contacteren. Contact met geliefden heeft opnieuw een stressverlagend effect.
4. Een beetje zelfcensuur mag nu: Beperk je informatiekanalen en op welke momenten je naar het nieuws kijkt. Kies ook betrouwbare bronnen en pas op voor valse nieuwsberichten. De overvloed aan nieuwsberichten kan angstopwekkend zijn. Wat wel kan: zoek wat humor over de situatie bv. mopjes over corona, grappige filmpjes en deel dit met je vrienden. Humor helpt om je zorgen even te vergeten en dus opnieuw de stress te verlagen.
5. Denk je sterk: Door de heftigheid van de situatie kan je beginnen piekeren of kunnen negatieve gedachten het overnemen. Zet daar ook helpende gedachten tegenover en blijf die voor jezelf herhalen.

Bedenk je eens het volgende : er is nog nooit iemand gestorven door teveel angst, wel door te weinig angst !

“Ik doe wat ik kan met de beste intenties.”

“Ik weet niet wat er allemaal gaat komen, maar een beetje spanning is nu normaal.”

“Ik heb al voor moeilijke vuren gestaan, en er goed doorgekomen!”

“Binnenkort is dit allemaal voorbij en tot dan ga ik gewoon door.”

“Ik blijf gewoon goed voor mezelf en de anderen in mijn omgeving zorgen.”

Onthoud ook dat wanneer je je zorgen maakt of overspoeld wordt door je eigen emoties of angsten, je ook altijd contact kan opnemen met de psychologen van jouw diabetesteam. Weet je niet hoe je ze kan contacteren, contacteer gerust de diabeteseducatoren van jouw centrum en ze brengen jou met plezier in contact met de psycholoog.

Het gaat ons lukken! Veel moed!

Amber van den Eynde en Wouter Van Der Borght, psychologen van het diabetesteam UZLeuven

Leuven

1 april 2020